Volubilis – stanowisko archeologiczne w północnym Maroku, niedaleko miasta Meknes. Zachował się tu rozległy kompleks ruin rzymskiego miasta – starożytnej stolicy Mauretanii Tingitana – wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.Historia III wiek p.n.e. – pierwsze ślady osadnictwa – punicko-mauretańska osada obronna II wiek p.n.e. – osada przekształca się w miasteczko handlowe otoczone murem 25 p.n.e.-23 n.e. – umocnienie murów przez króla numidyjskiego Jubę II 40 - 285 – największy rozkwit miasta jako siedziby rzymskiego namiestnika. Zostały zbudowane m.in. bazylika, forum, kapitol, łuk Karakalli. Rozbudowa murów miejskich – w roku 169 osiągnęły one łączną długość 2500 m. W kolejnych stuleciach miasto pod rządami Arabów rozwijało się nieprzerwanie aż do XVIII wieku, kiedy to sułtan Mulaj Ismail wykorzystał zachowane tu marmury do budowy Meknes.Stanowisko archeologiczneNa terenie wykopalisk w Volubilis widoczne są pozostałości murów obronnych, forum, kapitolu (będącego kopią świątyni Jowisza w Rzymie), termy, łuk triumfalny i domy mieszkalne. W wielu pomieszczeniach widoczne są starożytne rzymskie mozaiki. Odnaleziono tu liczne artefakty, w tym rzeźby z brązu.